(25 Temmuz 2015 tarihli resmi gazetede yayınlanmıştır.)
Amaç ve
kapsam
MADDE 1
– (1) Bu Yönetmelik, yükseköğretim
kurumlarının eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin iç
ve dış kalite güvencesi, akreditasyon süreçleri ve bağımsız dış değerlendirme
kurumlarının yetkilendirilmesi süreçlerini ve bu kapsamda tanımlanan görev,
yetki ve sorumluluklara ilişkin esasları düzenler.
Dayanak
MADDE 2
– (1) Bu Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 7 ve
65 inci maddeleri ile 44 üncü maddesinin (b) bendine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3
– (1) Bu Yönetmelikte
geçen;
a) Akreditasyon: Bir dış değerlendirici kurum tarafından
belirli bir alanda önceden belirlenmiş akademik ve alana özgü standartların bir
yükseköğretim programı tarafından karşılanıp karşılanmadığını ölçen
değerlendirme ve dış kalite güvence sürecini,
b) Dış Değerlendirme: Bir yükseköğretim kurumunun veya
programının, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin
kalitesinin, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından yetkilendirilen dış
değerlendiriciler veya Yükseköğretim Kurulunca tanınan, bağımsız Kalite
Değerlendirme Tescil Belgesine sahip dış değerlendirme kuruluşları tarafından
yürütülen dış değerlendirme sürecini,
c) Dış Değerlendirme ve Akreditasyon Kuruluşları: Yurt
içinde veya yurt dışında faaliyet gösteren ve Yükseköğretim Kurulunca tanınan
Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine sahip kurumları,
ç) Dış Değerlendiriciler: Yükseköğretim kurumlarının
kurumsal dış değerlendirme sürecinde görev yapmak üzere Yükseköğretim Kalite
Kurulu tarafından görevlendirilen dış değerlendirme sürecini yürütmeye yetkin
kişileri,
d) Genel Kurul: Yükseköğretim Genel
Kurulunu,
e) İç Değerlendirme: Bir yükseköğretim kurumunun,
eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin kalitesinin ve
kurumsal kalite geliştirme çalışmalarının, ilgili yükseköğretim kurumunun
görevlendireceği değerlendiriciler tarafından
değerlendirilmesini,
f) Kalite Değerlendirme Tescil Belgesi: Yükseköğretim
Kalite Kurulunun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanan,
bağımsız kurum veya kuruluşların yükseköğretim kurumlarında eğitim-öğretim ve
araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerin kalite düzeyini ve kalite
geliştirme çalışmalarını değerlendirmeye yetkili olduğunu gösteren
belgeyi,
g) Kalite Güvencesi: Bir yükseköğretim kurumunun veya
programının iç ve dış kalite standartları ile uyumlu kalite ve performans
süreçlerini tam olarak yerine getirdiğine dair güvence sağlayabilmek için
yapılan tüm planlı ve sistemli işlemleri,
ğ) Stratejik Planlama: Bir yükseköğretim kurumunun,
kalkınma planları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler
çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını
oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler belirlemek,
performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu
sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle
stratejik plan hazırlama ve ilgili performans göstergelerini sürekli izleme
sürecini,
h) Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ):
Yükseköğretim için tanımlanan Ulusal Yeterlilikler
Çerçevesini,
ı) Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi: Ulusal düzeyde veya
bir eğitim sistemi düzeyinde, yükseköğretim yeterlilikleri arasındaki ilişkiyi
açıklayan, ulusal ve uluslararası paydaşlar tarafından tanınan yeterliliklerin
belirli bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemi,
i) Yükseköğretim Kalite Kurulu: Bu Yönetmelik ile
kurulmuş, yükseköğretim kurumlarında kalite değerlendirme ve güvencesi
çalışmaları ile akreditasyon çalışmalarının düzenlenmesi ve yürütülmesinden
sorumlu Kurulu,
j) Yükseköğretim Kalite Komisyonu: Bu Yönetmelik ile
kurulmuş, yükseköğretim kurumlarının bünyelerinde oluşturulmuş kalite
değerlendirme ve güvencesi çalışmaları ile akreditasyon çalışmalarının
düzenlenmesi ve yürütülmesinden sorumlu Komisyonu,
k) Yükseköğretim Değerlendirme ve Kalite Güvencesi Durum
Raporu: Yükseköğretim Kalite Kurulunun ilgili yıl içinde dış değerlendirmesi
yapılan yükseköğretim kurumlarının kurumsal değerlendirme raporlarını dikkate
alarak, her yıl hazırladığı veya hazırlattığı raporu,
l) Yükseköğretim Kurumu Performans Değerlendirme Raporu:
Bir yükseköğretim kurumunun, kurumsal değerlendirme ve kalite geliştirme
çalışmalarının sonuçlarını içeren ve ilgili yükseköğretim kurumu tarafından her
yıl hazırlanan raporu ifade eder.
Yükseköğretim Kalite
Kurulu
Kurulun
oluşturulması ve organizasyon yapısı
MADDE 4
– (1) Yükseköğretim Kalite
Kurulu;
a) Yükseköğretim kurumlarını temsilen Genel Kurul
tarafından seçilen beş,
b) Üniversitelerarası Kurul tarafından seçilen
dört,
c) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını temsilen
bir,
ç) Kalkınma Bakanlığını temsilen
bir,
d) Maliye Bakanlığını temsilen bir,
e) Milli Eğitim Bakanlığını temsilen
bir,
f) Sağlık Bakanlığını temsilen bir,
g) Türkiye Bilimler Akademisini temsilen
bir,
ğ) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunu
temsilen bir,
h) Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığını temsilen
bir,
ı) Mesleki Yeterlilik Kurumunu temsilen
bir,
i) Türk Akreditasyon Kurumunu temsilen
bir,
j) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini temsilen
bir,
k) Öğrenci Temsilcisi,
üye olmak üzere en fazla toplam yirmi bir üyeden
oluşur.
(2) Yükseköğretim kurumlarını temsilen
Genel Kurul ve Üniversitelerarası Kurul tarafından seçilen üyeler; her birisi
farklı yükseköğretim kurumlarında görev yapmakta olan, yükseköğretimin yapısı,
işleyişi ve yönetimi ile kalite değerlendirme ve geliştirme uygulamaları
konusunda deneyimli, yükseköğretim kurumlarında en az on yıl görev yapmış,
sosyal, fen, mühendislik, sağlık ve güzel sanatlar olmak üzere farklı
alanlardaki öğretim üyeleri arasından seçilir. Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık
Bakanlığı, Türkiye Bilimler Akademisi, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma
Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı, Mesleki Yeterlilikler Kurumu,
Türk Akreditasyon Kurumu ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği temsilcileri için
bu kurumların bağlı veya ilgili olduğu Bakanlıklardan talep edilir.
Öğrenci temsilcisi, Yükseköğretim
Kalite Kurulu tarafından belirlenecek ilke ve esaslar dahilinde belirlenir.
(3) Yükseköğretim Kalite Kurulu, Yükseköğretim Kurulu
tarafından seçilen üyeleri arasından salt çoğunlukla bir başkan seçer. Başkan,
Üniversitelerarası Kurul tarafından seçilen üyelerden birisini Başkan Yardımcısı
olarak seçer.
(4) Yükseköğretim Kalite Kurulu üyelerinden öğrenci
konseyi temsilcisinin görev süresi bir yıl diğer üyelerin süresi dört yıldır.
İki dönemden fazla üyelik yapılamaz.
(5) Geçerli mazereti olmaksızın bir yılda toplam dört
toplantıya katılmayanlar ve altı aydan fazla süre ile hastalık, kaza veya başka
bir nedenle görevini yapamaz durumda olanlar dışında, görev süreleri dolmadan
üyelik süresi sonlandırılamaz.
(6) Yükseköğretim Kalite Kurulu üyeleri arasında herhangi
bir nedenle eksilme olması durumunda, eksilen üyelik için en geç bir ay içinde
ilgili kurum/kuruluş tarafından aynı usulle seçim/görevlendirme yapılır.
Seçilen/görevlendirilen üyenin görev süresi dört yıldır.
(7) Yükseköğretim Kalite Kurulu, Başkanın belirleyeceği
tarihlerde ayda en az bir kez olmak üzere, Başkanın çağrısı veya Yükseköğretim
Kalite Kurulu üyelerinin üçte birinin yazılı isteği üzerine ise her zaman
toplanır. Başkanın bulunmadığı hallerde toplantılara başkan yardımcısı başkanlık
eder.
(8) Yükseköğretim Kalite Kurulu üye tam sayısının salt
çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alır.
Oyların eşit olması halinde Başkanın oyu yönünde karar verilmiş
sayılır.
(9) Yükseköğretim Kurulu ve Üniversitelerarası Kurul
tarafından seçilen üyeler, temsil ettikleri veya görevli veya ilişkili oldukları
kurumlar ile ilgili konuların görüşüldüğü toplantılara
katılamazlar.
Yükseköğretim
Kalite Kurulunun görevleri
MADDE 5
– (1) Yükseköğretim Kalite Kurulunun
görevleri şunlardır:
a) Yükseköğretimde kalite güvencesi ve akreditasyon
ulusal politika ve stratejisini tanımlamak ve Genel Kurulun onayına
sunmak,
b) Yükseköğretim kurumlarında iç kalite güvence
sistemlerinin kurulmasını desteklemek ve bu konuda yükseköğretim kurumlarına
rehberlik etmek,
c) Kalite kültürünün geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması
için eğitim, toplantı, çalıştay ve benzeri
faaliyetlerde bulunmak,
ç) Ulusal ve uluslararası düzeyde yükseköğretim kalite
güvence sistemleri ile ilgili çalışmaları izlemek, ulusal ve uluslararası
düzeyde ortak çalışmalar gerçekleştirmek,
d) Dış değerlendirmede ve akreditasyonda uygulanacak
ilkeleri, kalite göstergelerini ve kuralları belirleyerek Genel Kurulun onayına
sunmak,
e) Genel Kurul tarafından onaylanan dış kalite
değerlendirmeleri ve akreditasyonda uygulanacak prosedürlerle ilgili yükseköğretim kurumlarını bilgilendirmek
ve yayınlar yapmak,
f) Yükseköğretim kurumlarının hazırlamış oldukları öz
değerlendirme ve dış değerlendirilme süreci sonrası, dış değerlendirme
raporlarını değerlendirerek kalite iyileştirmelerine yönelik tavsiyeleri
içerecek şekilde nihai raporu düzenleyip Genel Kurula
sunmak,
g) En çok beş yılda bir yapılması gereken dış
değerlendirmeyi süresi geçmesine rağmen yaptırmayan yükseköğretim kurumları
hakkında, masrafları ilgili yükseköğretim kurumundan tahsil edilmek üzere dış
değerlendirme yaptırılmasını Genel Kuruldan talep etmek,
ğ) Yükseköğretim kurumlarına yönelik olarak yıl boyunca
gerçekleştirilen dış kalite değerlendirmeleri, karşılaşılan problemler ve kalite
iyileştirmesi süreci ile ilgili önerileri her yılın sonunda Genel Kurula
sunmak,
h) Dış kalite değerlendirmesi ve
akreditasyon alanlarında faaliyet göstermek amacıyla, belirlenmiş ilke ve
kurallar çerçevesinde tescil almak üzere Yükseköğretim Kuruluna müracaat eden
özel hukuk tüzel kişilerinin tescil müracaatlarını değerlendirerek Genel Kurula
görüş vermek, bu kuruluşların faaliyetlerini izlemek ve gerekli gördüğünde bilgi
almak, gerektiğinde uyarmak veya tescillerinin iptali için Genel Kurula öneride
bulunmak,
ı) Yükseköğretimde kalite güvencesi konusunda
uluslararası kuruluşlar nezdinde Kurulu temsil etmek,
i) (d), (f), (g), (ğ) ve (h) bentleri uyarınca Genel
Kurula sunduğu rapor ve görüşleri, eş zamanlı olarak Kurulun internet sayfasında
kamuoyu ile paylaşmak,
j) Yükseköğretim Kurulu tarafından bu Yönetmelik amaç ve
kapsamında verilen diğer görevleri yerine getirmek.
(2) Yükseköğretim Kalite Kurulu gerek gördüğü takdirde
çalışma usul ve esaslarını belirleyeceği komisyonlar kurabilir, danışma
kurulları oluşturabilir.
Yükseköğretim
Kalite Kurulunun ofis ve personel ihtiyaçları ile idarî ve carî giderleri
MADDE 6
– (1) Yükseköğretim Kalite Kurulunun
hizmetlerinde ihtiyaç duyulan ofis, uzman ve idarî personel Yükseköğretim Kurulu
Başkanlığı, idarî ve carî giderleri ise Yükseköğretim
Kurulu bütçesinden karşılanır.
Yükseköğretim Kurumu Kalite
Komisyonunun Oluşturulması, Görev ve
Sorumlulukları
Yükseköğretim Kurumu Kalite
Komisyonu
MADDE 7 – (1) Yükseköğretim kurumları, iç ve dış
değerlendirme ve kalite geliştirme çalışmaları için bir Kalite Komisyonu
oluşturur.
(2) Komisyonun başkanlığını, ilgili yükseköğretim
kurumunun rektörü, rektörün bulunmadığı zamanlarda ise rektör yardımcısı
yapar.
(3) Komisyon üyeleri, aynı fakülte, enstitü, yüksekokul,
meslek yüksekokulu ve birden fazla olmamak ve farklı bilim alanlarından olmak
üzere üniversite senatolarınca belirlenen üyelerden oluşur. Komisyon üyeleri
arasında yükseköğretim kurumu genel sekreteri, öğrenci temsilcisi ile kamu
yükseköğretim kurumlarında strateji geliştirme daire başkanı ve vakıf
yükseköğretim kurumlarında ilgili süreçlerden sorumlu birim yöneticisi de
bulunur. Üye sayısı, senato tarafından belirlenen üyelerin iki yıldan az olmamak
şartıyla üyelik süreleri ile komisyonun çalışma usul ve esasları üniversite
senatolarınca, senatosu bulunmayan yükseköğretim kurumlarında yönetim
kurullarınca belirlenir ve yükseköğretim kurumunun internet sayfasında kamuoyu
ile paylaşılır. Öğrenci temsilcisi, üniversite senatoları tarafından
belirlenecek ilke ve esaslar dahilinde belirlenir ve
görev süresi bir yıldır.
(4) Komisyon ofis ve personel destek hizmetleri, ilgili
yükseköğretim kurumunun strateji geliştirme daire başkanlığı veya ilgili birimi
tarafından yürütülür.
Yükseköğretim
Kurumu Kalite Komisyonunun görevleri
MADDE 8
– (1) Komisyonun görevleri
şunlardır:
a) Kurumun stratejik planı ve hedefleri
doğrultusunda, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin
değerlendirilmesi ve kalitesinin geliştirilmesi ile ilgili kurumun iç ve dış
kalite güvence sistemini kurmak, kurumsal göstergeleri tespit etmek ve bu
kapsamda yapılacak çalışmaları Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından belirlenen
usul ve esaslar doğrultusunda yürütmek ve bu çalışmaları Senato onayına
sunmak,
b) İç değerlendirme çalışmalarını yürütmek ve kurumsal
değerlendirme ve kalite geliştirme çalışmalarının sonuçlarını içeren yıllık
kurumsal değerlendirme raporunu hazırlamak ve senatoya, senato bulunmayan
kurumlarda yönetim kuruluna sunmak, onaylanan yıllık kurumsal değerlendirme
raporunu kurumun internet ortamında ana sayfasında ulaşılacak şekilde kamuoyu
ile paylaşmak,
c) Dış değerlendirme sürecinde gerekli hazırlıkları
yapmak, Yükseköğretim Kalite Kurulu ile dış değerlendirici kurumlara her türlü
desteği vermek.
Yükseköğretim Kurumlarında İç ve
Dış Kalite Güvence Sistemi
Yükseköğretim
kurumlarında kalite güvence sistemlerinin kurulması
MADDE 9
– (1) Yükseköğretim kurumları, kendi
kurumlarında uygulanacak iç ve dış kalite güvence sisteminin kurulması ve
işletilmesi ile iç ve dış değerlendirme sürecinin bu konuda hazırlanacak
uygulama esasları kapsamında yürütülmesini sağlamakla
yükümlüdür.
İç
değerlendirme raporları ve takvimi
MADDE 10 –
(1) Yükseköğretim kurumları,
eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetlerini ve bunları destekleyen idarî
hizmetlerin tümünü içine alacak şekilde stratejik plan ve yıllık olarak,
performans programı ve faaliyet raporu ile bütünleşik yapıda bir iç
değerlendirme raporu hazırlar.
(2) Yükseköğretim kurumları, iç değerlendirme
çalışmalarını her yıl Ocak-Mart aylarında tamamlar. Hazırladıkları İç
Değerlendirme Raporunu Nisan ayı sonuna kadar bilgi amaçlı olarak Yükseköğretim
Kalite Kuruluna gönderir.
İç
değerlendirme raporlarının kapsamı
MADDE 11 –
(1) Bir yükseköğretim kurumunda
yapılacak iç değerlendirmeler;
a) Yükseköğretimin ulusal strateji ve hedefleri ışığında
belirlenmiş misyonu, vizyonu ve stratejik hedefleri ile
kalite güvencesine yönelik olarak belirlenen politika ve
süreçlerini,
b) Akademik birimlerin ölçülebilir nitelikteki
hedeflerini, bu hedeflerle ilgili performans göstergelerini ve bunların
periyodik olarak gözden geçirilmesini,
c) Programların TYYÇ ile ilişkili ve öğrenme çıktılarına
dayalı olarak yapılandırılması ve akreditasyon sürecinin gereklerinin yerine
getirilmesi konusundaki çalışmalarını,
ç) Bir önceki iç ve dış değerlendirmede ortaya çıkan ve
iyileştirilmeye ihtiyaç duyulan alanlarla ilgili
çalışmalarını
içerir.
Dış
değerlendirme süreci ve takvimi
MADDE 12
– (1) Yükseköğretim kurumları, en az beş
yılda bir, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından yürütülecek periyodik bir
kurumsal dış değerlendirme süreci kapsamında değerlendirilmekle yükümlüdürler.
Yükseköğretim kurumlarının dış değerlendirme takvimi Yükseköğretim Kalite Kurulu
tarafından hazırlanır ve ilân edilir.
(2) Yükseköğretim kurumlarının dış değerlendirilmesi,
Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından tanınan veya görevlendirilen dış
değerlendiriciler veya Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından Kalite
Değerlendirme Tescil Belgesi yetkisi almış bağımsız kurumlarca
gerçekleştirilir.
(3) Birim/Program düzeyinde akreditasyona yönelik dış
değerlendirme hizmeti Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine sahip ulusal veya
uluslararası bağımsız bir kurumca gerçekleştirilir ve birim/program ile sınırlı
olur.
Dış
değerlendirme raporlarının kapsamı
MADDE 13 –
(1) Bir yükseköğretim kurumunun kurumsal
dış değerlendirilmesi, bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen kapsam ve
konuları içerecek şekilde gerçekleştirilir.
(2) Dış değerlendirmenin birim/program düzeyinde
yapılması durumunda değerlendirme konuları, değerlendirilecek olan
birim/programın faaliyet/hizmet alanı konuları ile
sınırlıdır.
İç ve dış
değerlendirme sonuçlarının kamuoyuna açıklanması
MADDE 14
– (1) Yükseköğretim kurumlarında yapılan
iç ve dış değerlendirmelerin sonuçları kamuoyuna açıktır. Yükseköğretim
kurumlarının yıllık iç ve dış değerlendirme raporları ilgili kurumların internet
sayfalarında yayınlanır.
Kalite
geliştirme ve kalite güvencesi çalışmaları kapsamındaki
harcamalar
MADDE 15 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamında,
yükseköğretim kurumları tarafından gerçekleştirilecek çalışmalara ilişkin her
türlü harcama, yükseköğretim kurumlarının bütçelerine ilgili konuda tahsis
edilecek ödenekle karşılanır. Vakıf yükseköğretim kurumları da bu Yönetmelik
kapsamında yapılacak çalışmalar için bütçesinde yeterli ödenek
ayırır.
Dış Değerlendirme Kuruluşları ve
Tanınma Süreci
Dış
değerlendirme kuruluşları
MADDE 16 –
(1) Yükseköğretim Kalite Kurulunun
dışında, kurum, birim veya program bazında, Kalite Değerlendirme Tescil
Belgesine sahip bağımsız kalite güvencesi kurum ve kuruluşları da değerlendirme
faaliyetleri gösterebilir.
(2) Yükseköğretim Kalite Kurulu dışındaki bağımsız kalite
güvencesi kurum ve kuruluşlarının raporlarının değerlendirilmesi, Kalite
Değerlendirme Tescil Belgesine başvuru, periyodik değerlendirilme süreçleri ve
faaliyetlerine dair usul ve esaslar Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından
belirlenir.
Çeşitli ve Son
Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 17 –
(1) 20/9/2005
tarihli ve 25942 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında
Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş
hükmü
GEÇİCİ MADDE 1
– (1) Yükseköğretim Kalite Kurulu, bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde bu Yönetmeliğin
5 inci maddesinde belirtilen, yükseköğretim kurumlarında akademik değerlendirme
ve kalite geliştirme çalışmalarına yönelik olarak stratejileri, süreçleri, usul
ve esasları belirler, bunların onaylanması ve yükseköğretim kurumlarına
bildirilmesi için Yükseköğretim Kuruluna sunar.
Yürürlük
MADDE 18 –
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.
Kaynak: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/07/20150723-3.htm
| 
